امور نقیض یکدیگر

دو امری که نقیض یکدیگر هستند،درعرض هم می باشند،وگرنه در طول هم تناقضی ندارند،دو امری هم که ضدّ یکدیگرند ،باز هم در عرض هم هستند،وگرنه در طول هم مانعی ندارد که جسم واحد در این لحظه ابیض و درلحظه بعد اسود باشد. و نیز وجود هر ضدی با عدم ضد دیگر در عرض هم هستند و هیچ کدام سبب و علّت و مقدمه برای دیگری نیست،بلکه نبود سیاهی،معلول نبود علّت سیاهی است و وجود سفیدی هم معلول وجود علّت آن است، آری عدم یکی از دو ضدّ یکدیگر متلازمان هستند و هرجا یکی از آن دو موجود بود،دیگری حتماً معدوم است، و وجود یکی همواره همراه با عدم دیگری است.