حکم شک دروجوب اقامه جرئیت و شرطیت و جاری ساختن برائت قبل و بعداز فحص و یاس

اگر کسی شک در وجوب اقامه داشت یا شک در وجوب سوره یا جزئیت یا شرطیّت فلان امر داشت و قبل از فحص و یاس برائت جاری کرد و بعد کشف خلاف شد و معلوم شد که عمل،مخالف واقع بوده است ،حتماً فاسد و باطل است و باید اعاده  کند،ولی سخن در این است که در معاملات، غیر از موافقت با واقع چیز دیگری مطرح نبود، امّا در عبادات غیر از آن که پیکره عمل -از لحاظ اجزاء و شروط- باید هماهنگ با واقع باشد ،قصد قربت نیز لازم است. لذا حتی اگر عمل مطابق واقع هم باشدو مکبودی هم نداشته باشد ولی در مواردی که قصد قربت از او متمشّی نیست،از این زاویه باطل است و آن در فرضی است که مکلف جاهل و بسیط . ملتفت باشد که شاید سوره جزء باشد، و معذلک بدون فحص برائت جاری می کند و سوره را کنار می زند و بعد هم معلوم می شود که سوره جزء نبود؛ولی وی در هنگام عمل چون چون شک داشته و احتمال می داده است که بدون سوره نمازش بی فایده باشد، قصد قربت از او نمی آید ؛ بدون قصد قربت هم عبادت فایده ای ندارد لذا محکوم به بطلان است، و علّت بطلان هم این است که مامور به واقعی( عبادت به قصد قربت) را نیاورده است و دلیلی هم بر إجزاء و صحت عمل نیست تا به دلیل خاص حکم به صحت شود.